Aby nasi Pacjenci mogli cieszyć się zdrowiem jamy ustnej, oprócz copółrocznych regularnych wizyt higienizacyjnych, dbają o higienę jamy ustnej w domu. Szczotkowanie zębów minimum dwa razy dziennie oraz oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych pozwala w sposób mechaniczny usunąć płytkę bakteryjną. Aby to oczyszczanie było jak najbardziej efektywne wspomagamy się pastami do zębów .
Na rynku dostępnych jest wiele past różniących się składem, przez co ciężko wybrać tę, która sprosta naszym wymaganiom. Producenci często sugerują, która pasta może okazać się dostosowana do naszych potrzeb, wykorzystując spoty reklamowe, czy chociażby opisując tubki past odpowiednimi zwrotami określającymi działanie i zastosowanie rozmaitych składników.
Na co w takim razie należy zwrócić uwagę przy wyborze pasty?
Związki fluoru często są jednym ze składników produktów do higieny jamy ustnej. Mają szczególne znaczenie w profilaktyce przeciwpróchnicowej, wzmacniają szkliwo zębów, przy regularnym stosowaniu notuje się znaczną redukcję próchnicy oraz są wykorzystywane w leczeniu nadwrażliwości zębów (2). Standardowa zawartość związku fluoru w pastach dla osób dorosłych wykazująca aktywne działanie to 1450 ppm np. Elmex anti-caries professional. Im większa zawartość fluoru w paście tym mocniejsze jego działanie. Pastą o zwiększonej ilości jest np. Duraphat 5000. To pasta do zębów dedykowana szczególnie dla pacjentów z grup zagrożonych ryzykiem próchnicy powyżej 16 roku życia (np. użytkujących stałe aparaty ortodontyczne, po radioterapii szyi i głowy, mających odbudowy protetyczne, białe plamy czy odsłonięte korzenie zębów). Mycie zębów pastą z fluorem jest zalecane u dzieci w momencie pojawienia się pierwszego zęba mlecznego. Stężenie takich past jak i ilość wykorzystywana podczas mycia jest zdecydowanie mniejsza niż u dorosłych, a im dziecko jest starsze tym te proporcje zwiększamy. Zaczynamy od stężenia 1000 ppm, nakładana pasta na szczoteczce osiąga wielkość ziarenka ryżu np. Colgate 0-2. W wieku 3-6 lat zwiększamy ilość pasty do wielkości ziarenka grochu, a powyżej 6 lat zwiększamy stężenie jak i wielkość jednorazową pasty do 1-2 cm (3). Należy pamiętać o tym, że do 8 roku życia zęby dziecka szczotkują rodzice, nakładają odpowiednią ilość pasty, kontrolują czy pasta nie jest połykana oraz dokładnie oczyszczają zęby.
Pasty zawierające składniki znoszące nadwrażliwość
Nadwrażliwość zębów jest jednym z problemów, z którym zmaga się wielu Pacjentów. Obnażenie kanalików zębinowych może być efektem niewłaściwego szczotkowania, diety bogatej w kwaśne produkty czy kwasów pojawiających się w jamie ustnej w następstwie refluksu czy wymiotów. Środkiem blokującym pobudzanie nerwów, a co za tym idzie odczuwanie bólu jest azotan potasu, występujący np. Sensodyne deep clean, Vademecum Titan Strong. Środkami zamykającymi światło kanalików zębinowych są: aminofluorki, np. pasta Elmex sensitive professional, fluorek cyny, np. Sensodyne nadwrażliwość i dziąsła, Oral B Gumline Pro-purify czy hydroksyapatyt- BioRepair Plus Pasta Sensitive Teeth (2). Problem nadwrażliwości mogą potęgować pasty o nadmiernej ścieralności, dlatego sugeruje się wybierać te delikatniejsze z niższym współczynnikiem RDA.
Pasty zawierające składniki antybakteryjne
Pasty antybakteryjne zawierające takie składniki jak chlorheksydyna, (np. Lacalut), triclosan (Colgate total) działają przeciwbakteryjnie, przez co redukują powstawanie płytki nazębnej, kamienia nazębnego, zmniejszają objawy zapalenia dziąseł (obrzęk, krwawienie). Stosowane są jako element terapii w trakcie leczenia periodontologicznego oraz po zabiegach chirurgicznych (4).
Pasty zawierające naturalne składniki takie jak olejki eteryczne oraz ekstrakty roślinne, np. wyciąg z jeżówki purpurowej, rumianek czy olejek z drzewa herbacianego również znacząco redukują płytkę nazębną oraz działają wspomagająco w leczeniu stanów zapalnych przyzębia, np. Parodontax classic, Colgate Herbal, (1).
Pasty pomagające pozbyć się osadów
Dla Pacjentów zmagających się z problemem przebarwień wynikających z obecności w diecie kawy, herbaty czy palenia tytoniu z pomocą przychodzą pasty wybielające. Zawierają substancje ścierne, przez co oczyszczają powierzchnie zębów z płytki nazębnej i przebarwień pochodzenia zewnętrznego w sposób mechaniczny, np. Colgate Max White, Sensodyne Whitening . W trakcie dłuższego stosowania tych past należy zwrócić szczególną uwagę na mogącą pojawić się nadwrażliwość (2).
Ciekawą alternatywą dla past z drobinkami ściernymi są pasty enzymatyczne, skutecznie usuwające przebarwienia z powierzchni zębów np. Curaprox Enzycal. Wspomagają naturalnie zawarty w ślinie system ochronny jamy ustnej, czyli działają antybakteryjnie, zapobiegają kumulacji płytki nazębnej, nie zawierają przy tym SLS i innych drażniących substancji. Dzięki temu mogą być z powodzeniem stosowane u pacjentów ze skłonnością do powstawania aft, czy problemem zmniejszonego wydzielania śliny(1).
Pasty do zadań specjalnych
Na uwagę zasługują też GC Mi paste plus oraz GC Tooth Mousse. Są to specjalistyczne pasty do miejscowego stosowania. Chronią przed próchnicą hamując procesy niszczenia szkliwa przez kwasy oraz wspomagają procesy jego naprawy. Te pasty są polecane u Pacjentów z grupy wysokiego ryzyka próchnicy, podczas i po leczeniu ortodontycznym, w szczególności w chwili pojawienia się białych plam (odwapnień) oraz dla kobiet w ciąży.
Podczas wizyt higienizacyjnych, płytka nazębna wybarwiana jest przed każdym zabiegiem. Ma to na celu sprawdzenie czy zęby są dokładnie oczyszczane w domu przez Pacjenta, czy może jakieś miejsca wymagają większej uwagi. Aby wykonać taką kontrolę w warunkach domowych możemy wykorzystać pastę barwiącą płytkę nazębną, np. Elgydium – edukacyjna pasta do zębów. Pastę z powodzeniem mogą stosować dorośli jak i dzieci od 7 roku życia, czyli od momentu kiedy wypracowanie odpowiednich nawyków higienicznych pozwala zadbać o zęby tak, aby były z nami przez całe życie. Pasty używamy tak samo jak podczas standardowego mycia, czyli po nitkowaniu zębów. Następnie po przepłukaniu jamy ustnej wodą wybarwiają nam się miejsca, która wymagają doczyszczenia, bo czasami zupełnie nieświadomie mogą być przez nas omijane.
Jak widać szeroka gama past dostępnych na rynku może przyprawiać o zawrót głowy nie jednego chcącego znaleźć dla siebie coś odpowiedniego na półce w drogerii czy aptece. Można zaufać swojej intuicji, ale można również skonsultować swój wybór podczas najbliższej wizyty w gabinecie higieny.
Do zobaczenia na fotelu!
Piśmiennictwo:
1. Patrycja Łanowy, Miłosz Bichalski, dr n med. Katarzyna Mocny-Pachońska, dr n med. Agata Trzcionka, prof. dr. hab. Marta Tanasiewicz: „Analiza preferencji pacjentów przy wyborze past do zębów”; Asysta dentystyczna 1/2021; 23-27
2. Marcin Kasiak, Mirosława Kasiak: „Pasty do zębów – skład i działanie”; Farm Pol, 2009, 65(9): 665-672
3. Urszula Kaczmarek, Teresa Jackowska, Maria Mielnik-Błaszczak, Anna Jurczak, Dorota Olczak- Kowalczyk: „Indywidualna profilaktyka fluorkowa u dzieci i młodzieży- rekomendacje polskich ekspertów”. Nowa Stomatologia 2019; 24(2):70-85
4. prof. dr hab. n. med. Anna Surdacka ,mgr inż. Marlena Okupnik: „Rola antybakteryjnych past do zębów w profilaktyce próchnicy i chorób przyzębia” Twój Przegląd stomatologiczny 4/2019; 76-82
Dyplomowana higienistka stomatologiczna.
Ratownik medyczny.
0 comments on “Wybór pasty do mycia zębów”